Η ανάδειξη της μοναδικότητας μέσα από την ομαδικότητα!
Υπάρχει μια φυλή στην Αφρική, με ένα ιδιαίτερο έθιμο που μπορεί να αποτελέσει υπέροχη έμπνευση για όλους μας. Όταν κάποιο άτομο από τη φυλή κάνει κάτι άσχημο, μαζεύονται όλοι γύρω του, σχηματίζοντας έναν μεγάλο κύκλο. Τότε αρχίζουν και μιλούν με όμορφα λόγια. Θυμούνται όλα τα καλά που έχει κάνει ως εκείνη τη στιγμή, τιμούν την προσφορά του και υμνούν την ύπαρξή του. Σ’ αυτήν την φυλή οι άνθρωποι πιστεύουν πως όλοι κάνουμε λάθη, αλλά όλοι χρειαζόμαστε κατανόηση, ασφάλεια και αγάπη. Γι’ αυτό υπενθυμίζουν ο ένας στον άλλον την αυθεντική τους φύση. Όταν βρισκόμαστε μέσα σε μια ομάδα, εμπνεόμαστε, γνωρίζουμε νέες πτυχές μας, ενδυναμώνουμε τον εαυτό μας. Είμαστε ισχυροί όταν είμαστε ενωμένοι («η ισχύς εν τη ενώσει», όπως είπε και ο αγαπημένος μας Αίσωπος στον μύθο με τις ράβδους, τις οποίες δεν μπορούσε κανείς να σπάσει με τα χέρια του, όταν ήταν ενωμένες). Τα μέλη μιας ομάδας, όσο διαφορετικά κι αν είναι, δρουν στον τόπο και το χρόνο που ανταμώνουν και έχουν μια ευκαιρία για ατομική εξέλιξη μέσα από μια κοινωνική συνθήκη. Το αίσθημα του ανήκειν σε μια ομάδα, είναι τόσο δυνατό που είναι ικανό να αλλάξει συμπεριφορές και να πλάσει προσωπικότητες. Και όλα αυτά τα καταλαβαίνουμε πολύ καλύτερα έμπρακτα, βιωματικά, μέσα από το παιχνίδι φυσικά! Γιατί με αυτόν τον τρόπο νιώθουμε στην ψυχή μας μια ώθηση, μια ανάταση, σαν πέταγμα. Πετάει η ομάδα; Πετάει! Ας πετάξουμε και ας παίξουμε λοιπόν! Ελάτε να γίνουμε μια ομάδα!
ΟΜΑΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
(για ηλικίες 5+άνω)
Όλοι όσοι Αυτή η δραστηριότητα αποτελεί αφορμή ν’ ανακαλύψουμε τα κοινά σημεία της ομάδας. Kαθόμαστε σε μαξιλάρια κυκλικά στο πάτωμα. Αφαιρούμε ένα μαξιλάρι, ώστε πάντα ένα παιδί να μένει όρθιο στην μέση του κύκλου. Όποιος είναι στην μέση του κύκλου λέει τη φράση «να σηκωθούν όλοι όσοι» και συμπληρώνει την πρόταση με κάτι που του αρέσει προσωπικά πολύ π.χ: «όλοι όσοι έχουν σκύλο, όλοι όσοι αγαπούν το καλοκαίρι κλπ». Τα παιδιά που συμφωνούν με την πρόταση που ειπώθηκε σηκώνονται γρήγορα και αλλάζουν θέση μεταξύ τους. Ταυτόχρονα το παιδί που μόλις μίλησε, τρέχει να καθίσει σε κάποιο μαξιλάρι. Έτσι μένει όρθιο ένα άλλο παιδί, που λέει μια καινούρια πρόταση. Ο εμψυχωτής/τρια μπορεί να στρέψει τις προτάσεις αργότερα και σε κάτι που αφορά τα συναισθήματα των παιδιών, π.χ: όλοι όσοι έχουν νιώσει κάποια στιγμή μόνοι ή στενοχωρημένοι. Εδώ είναι η ευκαιρία, μέσα από το άνετο κλίμα που δημιουργεί το παιχνίδι, να κάνουμε μια μικρή συζήτηση, ώστε να ενισχύσουμε την ενσυναίσθηση.
Το μαντήλι της ομάδας Αυτό το παιχνίδι θυμίζει τα αγαλματάκια, αλλά έχει ομαδοσυνεργατική προσέγγιση. Τα παιδιά λειτουργούν έχοντας ως κίνητρο έναν κοινό στόχο: το μαντήλι της ομάδας! Ο εμψυχωτής/τρια στέκεται σε μια πλευρά του τοίχου και τα «φυλάει». Ακριβώς πίσω του/της στο πάτωμα είναι τοποθετημένο ένα μαντήλι. Η ομάδα βρίσκεται λίγα μέτρα μακριά παραταγμένη σε μια ευθεία γραμμή. Ο εμψυχωτής/τρια με πλάτη προς τα παιδιά λέει «1,2,3… στοπ!». Στο διάστημα 1,2,3 τα παιδιά περπατούν γρήγορα, στο «στοπ» μένουν ακίνητα και ο εμψυχωτής/τρια γυρνά και τα κοιτάζει. Στόχος είναι τα παιδιά να πάρουν σιγά-σιγά το μαντήλι που βρίσκεται στο πάτωμα και έπειτα να επιστρέψουν με τον ίδιο τρόπο στην αφετηρία, χωρίς ο εμψυχωτής/τρια να καταλάβει ποιος έχει πάρει το μαντήλι. Ταυτόχρονα επιτρέπεται το μαντήλι να αλλάζει χέρια, τα παιδιά να πλησιάζουν το ένα το άλλο ώστε να κρύψουν αυτόν που κρατάει το μαντήλι και να παίρνουν διάφορες πόζες. Ο εμψυχωτής/τρια ωστόσο δεν μπορεί να μετακινηθεί πέρα από την αρχική του/της θέση. Όταν όλη η ομάδα φτάσει μαζί με το μαντήλι στην γραμμή αφετηρίας, κερδίζει! (εκτός και αν ο εμψυχωτής/τρια καταφέρει σε κάποιον γύρο να εντοπίσει ποιο παιδί έχει το μαντήλι). Φυσικά μπορεί να «τα φυλάει» και κάποιο παιδί.
Το ταχυδρομείο μας Μια διαδικασία που η νέα γενιά δεν έχει συνηθίσει τόσο, αλλά σίγουρα θα λατρέψει! Παίρνουμε φακέλους ταχυδρομείου. Το κάθε παιδί διακοσμεί τον προσωπικό του φάκελο όπως θέλει και γράφει απ’ έξω το όνομά του. Βάζουμε όλους τους φακέλους σε ένα σημείο που θα ονομάσουμε: «ταχυδρομείο της ομάδας». Μετά από κάθε συνάντηση αφήνει ο καθένας σε κάποιον ένα μήνυμα φιλίας. Μπορεί να είναι κάτι που του αρέσει στον χαρακτήρα του ή απλά όμορφες λέξεις, όμορφα λόγια, μια καλημέρα, μια ζωγραφιά. Η συμφωνία είναι κάθε φορά ο καθένας να γράφει σε διαφορετικό άτομο, ώστε να παίρνουν μηνύματα όλοι από όλους.
Το «πλέξιμο» της ομάδας Καθόμαστε κυκλικά στο πάτωμα. Ένα μεγάλο κουβάρι κόκκινης κλωστής περνά από παιδί σε παιδί. Με το ένα χέρι το παιδί κρατάει ένα κομμάτι της κλωστής και με το άλλο προσφέρει στον απέναντι το υπόλοιπο κουβάρι, λέγοντάς του κάτι θετικό (π.χ μου αρέσουν οι ζωγραφιές σου, χαίρομαι που σε έχω στην ομάδα μου κ.λπ.). Στο τέλος δημιουργείται το πλέξιμο της ομάδας, η σύνδεσή μας. Ας φτιάξουμε λοιπόν έναν κύκλο, μια ομάδα. Ας αναδείξουμε την υπέροχη μοναδικότητά μας, μέσα από την ομαδικότητα. Ας καθρεφτίσουμε στα μάτια των άλλων την καλύτερη εκδοχή μας και τότε ο κόσμος μας θ’ αρχίσει ν’ αλλάζει προς το καλύτερο.
Γράφει η Φούλη Σγούρου
θεατροπαιδαγωγός
*Αναδημοσίευση από το εξαμηνιαίο freepress περιοδικό του ΚΘΒΕ «ΠΡΑΞΗ» (XEIMΩΝΑΣ 2021-ΑΝΟΙΞΗ 2022)
