Μπορεί τα μέτρα που πάρθηκαν κατά την περίοδο του εγκλεισμού να αίρονται σταδιακά, επαναφέροντας πολλές από τις ελευθερίες που στερηθήκαμε το προηγούμενο διάστημα, ωστόσο μια περίεργη αίσθηση επικρατεί στην ατμόσφαιρα…
Είναι γεγονός ότι η ψυχολογική κατάσταση πολλών συνανθρώπων μας είναι επιβαρυμένη, καθώς, μετά από μια περίοδο μεγάλου στρες, η αποσυμπίεση φέρνει στην επιφάνεια πλήθος συναισθημάτων που καταπιέζαμε όλη την προηγούμενη περίοδο, για να αντέξουμε το lockdown. Έτσι, το μερικό «ξύπνημα» των δραστηριοτήτων οδήγησε και σε μερικό «ξύπνημα» των προσωπικών μας προβλημάτων, τα οποία καλούμαστε πλέον να αντιμετωπίσουμε. Και μπορεί η εν λόγω υγειονομική μα και οικονομική πλέον κρίση να μην είχε την ίδια επίδραση σε όλους, είχε ωστόσο το χαρακτήρα της οικουμενικότητας στον τρόπο με τον οποίο τη βιώσαμε. Με την άρση των περιορισμών, κάποιοι έχουν επανέλθει στην κανονικότητά τους, ενώ άλλοι παλεύουν ακόμη να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα ή ακόμη και σε μια εντελώς άλλη πραγματικότητα.
Πότε χρειάζομαι τη βοήθεια του ψυχοθεραπευτή;
Κάπου εδώ μπαίνει στην εξίσωση η ψυχοθεραπεία… Είτε δεν είχατε, ποτέ, μια ανάλογη εμπειρία στη ζωή σας, είτε πέρασε καιρός από τότε, που πρωτοδοκιμάσατε να πορευτείτε με τη βοήθεια κάποιου ειδικού, η τωρινή συγκυρία φαντάζει ως η πιο κατάλληλη για να ξεκινήσετε. Μιας κι όλοι είχαμε τα πάνω και τα κάτω μας τόσο το διάστημα, που προηγήθηκε, όσο και στη μετά καραντίνας εποχή, δε χρειάζεται να φθάσετε στο σημείο να νιώσετε ότι «βουλιάζετε» εντελώς, προκειμένου να απευθυνθείτε σε κάποιον ψυχοθεραπευτή. Μια παρατεταμένη περίοδος άσχημων ημερών, χωρίς βελτίωση, αποτελεί ένα «σημάδι» ότι, μάλλον, ήρθε η ώρα να το τολμήσετε.
Η λύση της διαδικτυακής ψυχοθεραπείας
Το πρωτόκολλο που εφαρμόζεται στις επισκέψεις μας σε χώρους υγείας αποτελεί για αρκετούς ανασταλτικό παράγοντα στο να επισκεφθούν το γραφείο ενός ψυχοθεραπευτή και να καθίσουν στην καρέκλα του με μάσκα και γάντια! Η έλλειψη άνεσης αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε αύξηση του επιπέδου δυσφορίας, επιφέροντας τα αντίθετα αποτελέσματα από την επιζητούμενη χαλάρωση! Έτσι, η διαδικτυακή ψυχοθεραπεία ή συμβουλευτική έρχεται ως σωτήρια λύση, βγάζοντας αρκετούς από μια πραγματικά δύσκολη θέση. Μπορεί, βέβαια, να προϋπήρχε, ωστόσο οι περιπτώσεις ατόμων, που την προτίμησαν, το τελευταίο διάστημα, σίγουρα, αυξήθηκαν. Αφενός διότι, μέχρι πρότινος, δεν πραγματοποιούνταν επισκέψεις στα γραφεία, αφετέρου διότι ακόμη και τώρα αρκετοί είναι εκείνοι, που συνεχίζουν να την προτιμούν είτε λόγω φόβου είτε, λόγω ύπαρξης ευπαθών ατόμων στο οικογενειακό τους περιβάλλον. Πριν συνεχίσουμε, αξίζει να σημειωθεί ότι βασικό στοιχείο στην επιλογή του κατάλληλου ειδικού αποτελεί η ενημέρωση για την κατάρτισή του, γι’ αυτό και προτείνεται να ελέγχεται η κοινοποίηση του βιογραφικού του σημειώματος με κάποια στοιχεία επικοινωνίας των φορέων επιμόρφωσης.
Οφέλη και μειονεκτήματα
Με τις επιλογές να ποικίλουν, από Viber και Skype μέχρι Facebook Messenger και λίαν προσφάτως Gmail Meet, η ψηφιακή επικοινωνία με την εύκολη προσβασιμότητά της σας «λύνει τα χέρια». Επιπλέον, σας κρατά στην ασφάλεια του σπιτιού σας, γλιτώνοντάς σας από περιττές μετακινήσεις, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις σας προσφέρει, ακόμη, και την επιλογή της ανωνυμίας. Το χαμηλότερο κόστος της δε σε αντιπαραβολή με την πρόσωπο-με-πρόσωπο συμβουλευτική αποτελεί έναν δελεαστικό παράγοντα επιλογής της.
Τα μειονεκτήματα της διαδικτυακής ψυχοθεραπείας ξεκινούν από την υπαρκτή διαφωνία μεταξύ ειδικών γύρω από τη δυνατότητα υποστήριξης ενός ατόμου εντός του αχανούς περιβάλλοντος του παγκόσμιου ιστού, θέτοντας ζητήματα δεοντολογίας, αλλά και προστασίας των προσωπικών δεδομένων των χρηστών. Φθάνουν μέχρι τις πιθανές τεχνικές δυσκολίες, που μπορεί να προκύψουν, κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας, αλλά και το γεγονός ότι μηνύματα εξωλεκτικής επικοινωνίας μπορεί να μη γίνουν αντιληπτά.
Μορφές διαδικτυακής ψυχοθεραπείας
Όποια μορφή διαδικτυακής ψυχοθεραπείας κι αν επιλέξετε, η χρήση ορίων είναι απαραίτητη για την ομαλή διεξαγωγή της και την προστασία και των δύο μερών. Η οριοθέτηση από την πλευρά του ειδικού αφορά στη θεραπευτική σχέση και σε παραμέτρους, όπως ο χώρος, ο χρόνος κι η διάρκεια της διαδικτυακής επικοινωνίας. Η ανταλλαγή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) θεωρείται ο πιο διαδεδομένος τρόπος επικοινωνίας στο διαδίκτυο. Η συμβουλευτική αυτού του είδους αποτελεί μία ετεροχρονισμένη μορφή υποστήριξης, καθώς η συνομιλία μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου δεν πραγματοποιείται την ίδια χρονική στιγμή. Αντίθετα, η συμβουλευτική μέσω ζωντανής τηλεδιάσκεψης (live chat) αποτελεί μία μορφή υποστήριξης, που πραγματοποιείται σε πραγματικό χρόνο, καθώς θεραπευτής και θεραπευόμενος έχουν τη δυνατότητα να συνδιαλέγονται, πληκτρολογώντας τη συνομιλία τους. Η σύσκεψη μέσω βίντεο (video conferencing) γίνεται κυρίως με δωρεάν προγράμματα, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να συνομιλούν έχοντας οπτική επαφή με τη χρήση κάμερας να θεωρείται απαραίτητη για την οπτικοποίηση του διαλόγου. Μέσω αυτής δίνεται η δυνατότητα ανταλλαγής περισσότερων πληροφοριών για τη συμβουλευτική διαδικασία, καθώς είναι πιο σύνθετη από τις παραπάνω. Τέλος, υπάρχουν κι οι διαδικτυακές ομάδες στήριξης (online self-help / support groups), που παρέχουν στο χρήστη τη δυνατότητα της ανώνυμης έκθεσης σε μία ομάδα, της ανταλλαγής παρόμοιων εμπειριών με άλλους, αλλά και της αλληλοϋποστήριξης. Τα εγγεγραμμένα μέλη αναρτούν θέματα προς συζήτηση απευθυνόμενα προς άλλα μέλη, που βιώνουν την ίδια δυσκολία, με δυνατότητα απάντησης, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, χωρίς χρέωση. Η εχεμύθεια στις ομάδες αυτές δεν είναι δεδομένη, ενώ η ροή νέων μελών και η αποχώρηση παλαιότερων είναι συνεχής.
Γιατί να την επιλέξω
Η διαδικτυακή ψυχοθεραπεία αποτελεί μια επιλογή κατάλληλη για όλους, ιδιαίτερα για όσους δεν ξέρουν από πού να ξεκινήσουν, αντιστέκονται ή φοβούνται να δοκιμάσουν την παραδοσιακή μορφή της – πρόσωπο με πρόσωπο – επαφής. Παρά ταύτα, όποια εκδοχή της ψυχοθεραπείας κι αν επιλέξετε, το σίγουρο είναι ότι θα κάνετε το πρώτο βήμα για την καλύτερη αντίληψη του εαυτού σας με απώτερο στόχο την επίτευξη της αυτοεπίγνωσης.
Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες την κα Λία Μητσέα, Συμβουλευτική Ψυχολόγο, Ψυχοθεραπεύτρια ενηλίκων, εφήβων και ζευγαριών (M.S.c. Πανεπιστημίου London Metropolitan της Μ. Βρατανίας, Master Practitioner for Eating Disorders, Μέλος του Βρετανικού Συλλόγου Ψυχολόγων & του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων)
Γράφει η Αναστασία Σπύρτου
