Το Kapani Project επιστρέφει με live, dj sets και performances με καλλιτέχνες από κάθε γωνιά της Ελλάδας και street food το Σάββατο 1 και την Κυριακή 2 Οκτωβρίου για να δώσει ξανά έμφαση στις γεύσεις, τα αρώματα, τους ήχους της Αγοράς Καπάνι στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Μέσα στην Αγορά, σε αυτόν τον αστικό «ζωντανό οργανισμό», με μια ρουτίνα αγαπημένη για τους καταστηματάρχες αλλά και για τους καθημερινούς επισκέπτες… το Kapani Project φιλοξενεί τέσσερις performances, που θα μας θυμίσουν πώς είναι ζεις και να υπάρχεις μέσα σε ένα αστικό τοπίο όπως αυτό.
Μεταλλικοί Ψίθυροι | Mist
Ο καλλιτέχνης ξεκινά με χροιά ψίθυρου να διαβάζει κατ’ επανάληψη και μπερδεμένα, ερωτικούς στίχους από ποιήματα Θεσσαλονικιών ποιητριών και ποιητών, καθώς και ερωτικούς στίχους από γκράφιτι σε τοίχους διασκορπισμένους στην πόλη, χρησιμοποιώντας ένα μικρόφωνο. Τον χώρο στη συνέχεια παίρνει μια εντελώς ζωντανή ψηφιακή επεξεργασία των ηχογραφημένων στίχων σε συνδυασμό με μεταλλικούς ήχους, συνθετικούς, αστικούς, βιομηχανικούς, υγρούς. Ήχοι άλλοτε αργοί κι άλλοτε γρήγοροι, σαν τα σταματημένα από τα κόκκινα φανάρια αμάξια. Ο καλλιτέχνης προς το τέλος απουσιάζει εντελώς από την performance, αυτοματοποιεί τον ήχο, αφήνει τον εξοπλισμό και πηγαίνει από την πλευρά του κοινού για να παρατηρήσει κι αυτός τη χίμαιρα που δημιούργησε ως ένα αόρατο γλυπτό. «Παρά τις αμέτρητες δυσκολίες που έχει περάσει η πόλη κι αυτές που μέλλει να ‘χει, ο κόσμος διψάει για δράση, αφή και αναπνοή. Με αυτό το συναίσθημα πηγαίνω στο φετινό Kapani Project. Μια ανάγκη για επικοινωνία και “αναπνοή”, μια επιθυμία για νέες κατευθύνσεις, πειραματισμό με το κοινό της πόλης. Άλλωστε η περφόρμανς από την αρχή της ιστορίας της, είχε ως βασική συνιστώσα την επικοινωνία. Η Θεσσαλονίκη την εποχή της πανδημίας έχει ταλαιπωρηθεί αρκετά, αλλά αυτό που με συγκινεί είναι το μεράκι αυτών -που ταλαιπωρήθηκαν και περισσότερο- να αγωνίζονται, να ερωτεύονται, να σκέφτονται, να διεκδικούν. Η Αγορά μεγαλώνοντας στη Θεσσαλονίκη, πάντα προσέφερε αναμνήσεις σε όλα μας. Μυρωδιές, υφές, χρώματα, αλλά και φωνές, τσακωμούς, παζάρια. Είναι πηγή έμπνευσης οι χώροι αυτοί γενικότερα για ποικίλους λόγους. Μόνο λίγο τελευταία με θλίβει πως τη θέση της διάθεσης, την έχει κερδίσει ο φόβος, αλλά και αυτό είναι μια πρόκληση και είμαι αισιόδοξος πως η πόλη θα μπορέσει να σταθεί ξανά στα πόδια της» αναφέρει ο Mist.
Ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι μόνο ενός μαέστρου των αστικών ήχων και του ερωτισμού τους, που και στο τέλος ακόμη, η μηχανή ως πλέον αυτόνομη, δεν τον χρειάζεται άλλο. Η performance δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο στόχο, παρά μόνο να καταδείξει την καθημερινότητά μας με τέτοιο τρόπο ώστε να έρχεται αντιμέτωπο το κοινό μαζί της στην πιο υπερβολική εκδοχή της. Δεν είναι σκοπός της performance ή του καλλιτέχνη να πάρει θέση υπέρ ή κατά ως μια αυθεντία, ως ένας διδάσκαλος των ηθών, παρά να καταδείξει και να αφήσει το κοινό να αποφασίσει πώς αυτό επιθυμεί να τοποθετείται μέσα σε αυτό το ηχοτοπίο που θα του είναι τόσο γνώριμο και οικείο. «Γιατί θέλω η περφόρμανς μου να κριθεί από το κοινό, κι επειδή σημαντικό στοιχείο της περφόρμανς είναι και η ηλεκτρονική μουσική που θα φτιάχνω επί τόπου, ελπίζω ο χώρος να έρθει να συμπληρώσει το ηχοτοπίο που θα δημιουργώ. Βέβαια δεν μπορώ να επιβληθώ με κάποιο τρόπο αυταρχικό στο κοινό και να επιμείνω στο “νόημα” του έργου. Αυτές οι οπτικές περί τέχνης είναι ξεπερασμένες. Το αστικό τοπίο βέβαια, με χιουμοριστικό τόνο πάντοτε, θέλει ή δε θέλει, θα πρέπει να προσαρμοστεί στο έργο, αφού αυτό θα συμβεί στο “στομάχι” της πόλης. Θα πρέπει να το δεχτεί, γιατί θα το ομορφύνουμε» καταλήγει ο Mist.
Treat – To Κέρασμα| Μαρία Ζούρου
Πρόκειται για μια ομάδα εργατών, την ομάδα DDT, όπου σε κάθε εσοχή ή πιθανό ρήγμα του δρόμου θα το επεξεργάζεται… θα μετράει, θα φωτογραφίζει, θα αναπλάθει και η κάθε ανάπλαση θα πραγματοποιείται με τη χρήση τρόφιμων & διαφόρων προϊόντων. Ταυτόχρονα, θα αποκόπτεται το σημείο που επεξεργάζεται κάθε φορά η ομάδα από κορδέλες ή απαγορευτικά σήματα και θα τοποθετούνται αντίστοιχες πινακίδες με λόγκο ή λέξεις. Στόχος; Η επιτελεστικότητα του ρόλου τους δομείται από την ιδιαίτερη ένδυση, τα εργαλεία, τις χειρονομίες και την επικοινωνία μεταξύ τους. «H συμμετοχή μου στο Kapani project είναι γεμάτη συναισθήματα ενθουσιασμού και ελπίδας. Μετά από τρία δύσκολα χρόνια πανδημίας, όπου η τέχνη και πιο συγκεκριμένα οι παραστατικές τέχνες λαβώθηκαν σοβαρά από το ξίφος ενός πολέμαρχου ιού και των κοινωνικών περιορισμών που τον περικύκλωναν, ερχόμαστε ξανά να ανακτήσουμε δυνάμεις μέσα από φεστιβάλ, δράσεις, καλλιτεχνικές ιδέες όπως και το Kapani. Ο συμβολισμός δηλαδή είναι διπλός, μιας και πέρα από τον σκοπό του project να επικοινωνήσει στο ευρύ κοινό ένα είδος τέχνης που είναι σχετικά δυσνόητο όπως αυτό της performance art, έρχεται παράλληλα να τονίσει τη σημασία των τεχνών στη δημόσια σφαίρα και της ελευθερίας που ορίζεται να προσφέρουν, τόσο στη ψυχή όσο και στο πνεύμα» επισημαίνει η Μαρία Ζούρου. Χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις στο κοινό, οι performers εξετάζουν το κτίριο μέσα από δραστηριότητες αντικειμενικού περιεχομένου όπως το μέτρημα και η συλλογή και αξιολόγηση δειγμάτων υλικών σε απόλυτη σχέση με τους ρόλους που έχει αναλάβει ο καθένας. Συγχρόνως, ένας από την ομάδα δίνει ψευδείς και αντικρουόμενες πληροφορίες για τον χρόνο και τον τόπο της δράσης. «Η δράση που θα πραγματοποιήσω πηγάζει από τους ανθρώπους μιας λαϊκής γειτονιάς, μιας αγοράς σαν το Καπάνι. Κλέβει τα χρώματα, τους ήχους, την αστική αρχιτεκτονική της αγοράς και του αστικού τοπίου που την αποτελεί. Ακολουθεί το μοτίβο και τη χορογραφία της περιοχής και των ανθρώπων της. Είναι με άλλα λόγια site specific και στόχος της είναι να προκαλέσει το κοινό, χαρίζοντας του γέλιο, περιέργεια ακόμη και μούδιασμα κατά τη θέασή του προκαλώντας με πολλούς τρόπους θεατές αλλά και εμένα την ίδια που θα εκτελώ τη δράση. Συνδέεται ακόμα και με έναν τρόπο συν δημιουργικό, μιας και μέρος του τοπίου, δηλαδή οι άνθρωποι που το αποτελούν, συμμετέχουν ενεργά στην ολοκλήρωσή της» εξηγεί η ίδια. Στόχος είναι η δημιουργία μίας κατάστασης σύγχυσης και αβεβαιότητας. Που θα συμβεί κάτι και γιατί; Υπάρχει κάποιο πρόβλημα; Δεν είναι ασφαλής η πρόσβαση στη δημόσια αγορά; Όλο αυτό πηγάζει από τις εμπνεύσεις που έρχονται από την πόλη, την Αγορά, τους ανθρώπους. «Η καθημερινότητα, η απλότητα, το κίτσ, το τραγελαφικό. Οι αγουροξυπνημένοι άνθρωποι που σέρνουν το σαρκίο τους στις 4 το χάραμα ακολουθώντας ευλαβικά την ίδια ρουτίνα ώστε να βγάλουν τα προς το ζην. Οι δυνατοί ήχοι, τα καψουροτράγουδα και οι λαϊκές νουβέλες της γειτονιάς που μαθαίνεις στα κουτσομπολιά του “γειτoνιού”. Η καντάδα μιας καταστραβομένης Mercedes με τέρμα τα μπάσα από τον Γιάννη στο Κατερινάκι, που πολύ τον πλήγωσε ρε γαμώτο. Οι neon επιγραφές στα χασάπικα που πουλάνε την καλύτερη σπάλα και ο πάγκος παραδίπλα με τα λούτρινα αρκούδια και τα μπαλόνια καρδιάς, για να το ρίξει το Κατερινάκι τελικά ο Γιάννης»… έτσι αντιλαμβάνεται η Μαρία Ζούρου τα ερεθίσματα της πόλης και μας τα μεταφέρει.
Οι Κόρες | Μαριάννα Ράντου & Ηλέκτρα Σκορδά
Η πειραματική ομάδα θεάτρου «Από τον Πέμπτο στίχο κιόλας Φάλτσοι»δημιουργήθηκε το 2013 από τον Γιάννη Διδασκάλου (σκηνοθέτη της οµάδας). Πήρε το όνοµά της από µία σηµείωση του Γιώργου Σεφέρη που αναφέρεται στο ποίημα Ερωτικός Λόγος, το οποίο χαρακτήρισε “από τον πέµπτο στίχο κιόλας φάλτσο”. Τον Μάιο του 2022 παρουσίασε την παράσταση Οι Κόρες στο Φεστιβάλ Νέων Καλλιτεχνών στο Τρένο στο Ρουφ στην Αθήνα και στη συνέχεια σε διάφορα θέατρα ανά την Ελλάδα. Στο Kapani Project οι Κόρες επιστρέφουν, για μια performance αληθινά ξεχωριστή. «Στο φετινό Kapani Project πηγαίνουμε με πολύ ενθουσιασμό, διότι έχουμε την ευκαιρία να παίξουμε σε εξωτερικό χώρο, ανάμεσα στον κόσμο, και να συνδεθούμε πραγματικά με την πόλη μας. Στην αγορά μας εμπνέει η απλότητα του κόσμου. Νιώθεις σαν να μεταφέρεσαι σε μια άλλη εποχή. Έχεις την ευκαιρία να συνομιλήσεις με τους πωλητές, να δοκιμάσεις γεύσεις και να χορτάσεις μυρωδιές. H performance μας έχει άρρηκτη σύνδεση με τον αστικό χώρο, με την προσπάθεια των ανθρώπων να υπάρξουν και να ζήσουν ελεύθερα (;) σε αυτόν. Η ευκαιρία εξερεύνησης ενός τόσο σημαντικού και κεντρικού για την πόλη τόπου είναι ένα μοναδικό δώρο» λέει η Μαριάννα Ράντου, χωρίς να προδίδει όλα όσα θα δούμε από εκείνη και την ομάδα της στο Kapani Project.
Hikikomori [Άνθρωποι νησιά σ’ έναν ωκεανό απομόνωσης] | Σμαρώ Πλατιώτη
Στην Ιαπωνία, μισό εκατομμύριο άνθρωποι ζουν απομονωμένοι στα υπνοδωμάτιά τους, ανίκανοι να αντιμετωπίσουν τον έξω κόσμο. Αυτοί οι σύγχρονοι ερημίτες είναι γνωστοί ως Hikikomori. Οι Hikikomori έχουν θύελλα στο μυαλό. Επιθυμούν να βγουν έξω στoν κόσμο, να κάνουν φίλους ή να ερωτευθούν, αλλά δεν μπορούν. Νιώθουν ένα βαθύ αίσθημα ντροπής που δεν μπορούν να εργαστούν σε μια δουλειά όπως οι περισσότεροι «κανονικοί» άνθρωποι. Οι Hikikomori θεωρούν ότι οι ίδιοι δεν αξίζουν τίποτα και δεν έχουν τα προσόντα για να είναι ευτυχισμένοι. Νιώθουν ότι πρόδωσαν τις προσδοκίες των γονιών τους, ενώ είναι παγιδευμένοι σε μια εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα στον εαυτό τους που θέλει να βγει έξω στον κόσμο και τον άλλο εαυτό τους που τους καταδικάζει συνέχεια για την αποτυχία τους να το καταφέρουν. Αυτή η συνθήκη κάτι μας θυμίζει, σε κάτι μας αγγίζει. Η σύλληψη και η σκηνική σύνθεση είναι της Σμαρώς Πλατιώτη, ενώ την κίνηση και την ερμηνεία υπογράφει η Αναστασία Δίγκα. «Δεδομένου ότι οι παραστατικές τέχνες είναι μια αφορμή για συνάντηση με σκοπό την έρευνα, την ανατροφοδότηση, τον πειραματισμό με τεχνικές και υλικά, τον επαναπροσδιορισμό των θέσεων ως προς τα κοινωνικά τεκταινόμενα, η καραντίνα της πανδημίας και όλα τα επακόλουθα της, μου δημιούργησαν ένα έντονο αίσθημα τόσο καλλιτεχνικής όσο και προσωπικής παραίτησης γενικότερα. Γι αυτό το λόγο, με πολλή χαρά υποδέχομαι εγχειρήματα που έχουν “γράψει” ωφέλιμα χιλιόμετρα στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι της πόλης, που συνεχίζουν να “αναπνέουν” κόντρα στα ειωθότα, που μας γεμίζουν ελπίδα για τη μετέπειτα πορεία – εγχειρήματα, όπως το Kapani Project. Και, φυσικά, με ακόμα μεγαλύτερη χαρά συμμετέχω σε αυτά» εξομολογείται η Σμαρώ Πλατιώτη. Η ίδια μιλάει για την σημασία ενός πρότζεκτ όπως το Kapani, όπου η τέχνη μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα στο αστικό περιβάλλον. «Προσωπικά για μένα το Kapani Project 2022 είναι ένα ουσιαστικό restart & reconnect με τους ανθρώπους και τα τοπία της πόλης, μιας εκ νέου σύστασης και καλλιτεχνικής χειραψίας με το κοινό και την τοπογραφία της. Και ειδικά με ένα πρότζεκτ όπως το Hikikomori, το οποίο από το 2018 μελετάμε κ εξελίσσουμε με τη συνεργάτιδα μου Αναστασία Δίγκα. Λέω “ειδικά”, γιατί είναι ένα πρότζεκτ το οποίο αφορά στον εκούσιο εγκλεισμό και την παραίτηση του ατόμου από το κοινωνικό συν- γίγνεσθαι, μια προσωπική επ’ άπειρον καραντίνα, ένα φαινόμενο που απαντάται σε 500.000 περίπου μέλη της ιαπωνικής κοινωνίας. Το να το μεταφέρω, λοιπόν, στο δημόσιο χώρο ήταν μια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα πρόκληση. Πώς μπορεί ένας Hikikomori να υπάρξει σε δημόσιο χώρο παρουσία άλλων ατόμων, όταν αυτό είναι κάτι που έχει ήδη απορρίψει πολύ συνειδητά; Και απάντηση σκηνικά δόθηκε με τη δημιουργία μιας επιπλέον φιγούρας κυνικής διαμεσολάβησης. Περισσότερα, φυσικά, 1 Οκτωβρίου, στις 7.30 μ.μ. στο kapani Project..!»
Info:
Kapani Project 2022
Σάββατο 1 & Κυριακή 2 Οκτωβρίου
Αγορά Καπάνι
Είσοδος ελεύθερη
Περισσότερα:
www.facebook.com/kapaniproject
www.instagram.com/kapaniproject/
#KapaniProject
Γράφει η Ελένη Σκάρπου
