Δράσεις και εργαλεία για τη στήριξη των μονογονεϊκών οικογενειών, μιας κατ’ εξοχήν «ευπαθούς» ομάδας που αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις τόσο σε επίπεδο οικογενειακών ευθυνών όσο και εργασιακής ζωής, παρουσιάστηκαν σε διαδικτυακή εκδήλωση του ΚΜΟΠ – Κέντρου Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας με θέμα «Μονογονείς και Πανδημία: Προκλήσεις και καλές πρακτικές».
«Στόχος μας είναι η στήριξη της οικογένειας και η στήριξη των εργαζόμενων γονέων, και κυρίως των γυναικών, αλλά και των μονογονέων που σηκώνουν σήμερα το μεγάλο βάρος της ανατροφής των παιδιών», τόνισε η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αρμόδια για θέματα Δημογραφικής Πολιτικής και Οικογένειας, κ. Μαρία Συρεγγέλα, παρουσιάζοντας τα μέτρα που έχει θεσπίσει η κυβέρνηση για τη στήριξη των οικογενειών και της εργασίας.
Η υφυπουργός αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στις άδειες πατρότητας και στο δικαίωμα στην τηλεργασία και το ευέλικτο ωράριο για γονείς και φροντιστές, την επέκταση της άδειας λοχείας 9 εβδομάδων μετά τη γέννα, την επέκταση της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας 6 μηνών για γυναίκες που υιοθετούν και την προστασία των γονέων από την απόλυση για ένα χρονικό διάστημα. Ειδικά για τους μονογονείς, ανέφερε τη γονική άδεια διάρκειας 8 μηνών, εκ των οποίων οι 4 μήνες επιδοτούνται από τον ΟΑΕΔ, και την άδεια με αποδοχές έως 6 εργάσιμες ημέρες κάθε ημερολογιακό έτος στην περίπτωση ασθένειας ανήλικων τέκνων. Η κ. Συρεγγέλα αναφέρθηκε επίσης στο επίδομα γέννησης παιδιού 2.000 ευρώ, στην αύξηση του αφορολογήτου ορίου στα 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, στη μείωση του ΦΠΑ για βρεφικά είδη από 24% στο 13%, τη διεύρυνση της χρηματοδότησης και των εισοδηματικών κριτηρίων για τα voucher για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς και στο πρόγραμμα δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας του ΟΑΕΔ για μονογονεϊκές οικογένειες και όσες γυναίκες έχουν υποστεί ενδοοικογενειακή βία που περιλαμβάνει επιπλέον μοριοδότηση 60%. Όπως είπε, ορισμένες από τις δράσεις που θα υλοποιηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα είναι οι χώροι φύλαξης βρεφών και νηπίων σε μεγάλες επιχειρήσεις, το σήμα ισότητας για τις επιχειρήσεις που προωθούν πολιτικές ίσης μεταχείρισης και συμφιλίωσης και το Κέντρο Καινοτομίας που θα προωθεί την ουσιαστική συμμετοχή των γυναικών και των κοριτσιών στους τομείς τεχνολογίας, πληροφορικής, επικοινωνιών αλλά και στα επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με επιστήμες όπως τα μαθηματικά και τις νέες τεχνολογίες.
«Νταντάδες της Γειτονιάς»
Η κ. Συρεγγέλα έκανε ειδική αναφορά και στο πρόγραμμα «Νταντάδες της Γειτονιάς», που θα ξεκινήσει μέσα στις επόμενες μέρες πιλοτικά και με το οποίο, όπως είπε, εισάγεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα το μοντέλο της θεσμικά οργανωμένης παροχής κατ’ οίκον φροντίδας βρεφών και νηπίων. Με το εν λόγω πρόγραμμα επιτυγχάνεται και η υποστήριξη των εργαζόμενων μητέρων ή κηδεμόνων για να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας και για να ενισχύσουν την επαγγελματική σταδιοδρομία τους, αλλά και για την ενίσχυση των άνεργων γυναικών και τη μείωση της αδήλωτης εργασίας στον τομέα της παροχής φροντίδας. «Παράλληλα, το πρόγραμμα αυτό περιέχει και ευελιξία και συμβάλλει στην αυτοτέλεια και την ανεξαρτησία των εργαζόμενων μητέρων, αφού λαμβάνεται υπ’ όψιν το ατομικό εισόδημα της κάθε γυναίκας και όχι το οικογενειακό», τόνισε η υφυπουργός Εργασίας. Όπως είπε, αυτό εξυπηρετεί ιδιαίτερα τους μονογονείς αλλά και τους γονείς που έχουν την αποκλειστική γονική μέριμνα, αφού μπορούν να επιλέγουν τον τρόπο της παρεχόμενης φροντίδας που τους εξυπηρετεί. Προανήγγειλε μάλιστα νέες δράσεις στο επόμενο χρονικό διάστημα για την ενίσχυση και τη φροντίδα των οικογενειών και τη στήριξη των γυναικών και της εργασίας.
Στις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες οι μονογονεϊκές οικογένειες αναφέρθηκε από την πλευρά της η κ. Αντωνία Τορρένς, Γενική Διευθύντρια του ΚΜΟΠ και Ιδρύτρια του Προγράμματος Live Without Bullying. «Τα στοιχεία αλλά και η εμπειρία μάς δείχνουν ότι οι μονογονεϊκές οικογένειες βρίσκονται αντιμέτωπες με σοβαρά προβλήματα. Πολλοί μονογονείς αδυνατούν να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις και να καλύψουν τις βασικές ανάγκες της οικογένειάς τους, δυσκολεύονται να εργαστούν για τις ανάγκες φροντίδας των παιδιών τους, ενώ στα προβλήματα δεν πρέπει να ξεχνούμε και την απουσία επαφής των παιδιών με τον δεύτερο γονιό τους», ανέφερε η κ. Τορρένς. Ειδικά στην περίοδο της πανδημίας, συμπλήρωσε, οι προκλήσεις αυξήθηκαν για τους μονογονείς, καθώς πέρα από την αβεβαιότητα στον εργασιακό τομέα, λειτούργησε σωρευτικά και το κλείσιμο των σχολείων αλλά και η αδυναμία επαφής με συγγενείς ή φίλους που ενδεχομένως να μπορούσαν να βοηθήσουν.
Σύμφωνα με στοιχεία τα οποία παρουσίασε η κ. Ειρήνη Τσεσμελή, πρόεδρος του Συλλόγου Μονογονεϊκής Οικογένειας και Γυναίκας, αυτή τη στιγμή οι μονογονεϊκές οικογένειες αναλογούν περίπου στο 28% του συνόλου των οικογενειών στην Ελλάδα. Η κ. Τσεσμελή εστίασε στα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μονογονεϊκές οικογένειες, και κυρίως οι μητέρες με ανήλικα παιδιά, και στην ανάγκη στήριξής τους από το κράτος – τόσο σε επίπεδο απλοποίησης των διαδικασιών χορήγησης των επιδομάτων μονογονεϊκότητας όσο και σε επίπεδο εξεύρεσης εργασίας. Τόνισε, μάλιστα, πως την τελευταία περίοδο παρατηρείται μια μεγάλη αύξηση του αριθμού των οικογενειών που διώχνονται από τα σπίτια τα οποία μισθώνουν γιατί δεν έχουν την ικανότητα να ανταπεξέλθουν οικονομικά. Για τον λόγο αυτό, ο Σύλλογος Μονογονεϊκής Οικογένειας και Γυναίκας έχει αναλάβει πρωτοβουλία, σε συνεργασία με ιδιωτικούς φορείς, να αναζητήσει χώρο για να διαμορφώσει μια μόνιμη δομή ειδικά για μονογονεϊκές οικογένειες.
«Καταλαβαίνω ότι η επιδοματική πολιτική σε μια χώρα, και ιδίως όταν είναι τόσο μεγάλο και έντονο το φαινόμενο της μονογονεϊκότητας, είναι δύσκολη, όμως θα πρέπει να υποστηριχθούν για αρχή οι οικογένειες που είναι από χηρεία, από διαζύγια, διότι δεν έχουν τους πόρους να τα βγάλουν πέρα», τόνισε η κ. Τσεσμελή, χαρακτηρίζοντας πάντως πολύ θετικό το γεγονός ότι φέτος η κυβέρνηση σχεδιάζει να σταματήσει τα τεκμήρια, καθώς, όπως είπε, αυτό θα βοηθήσει τις μονογονεϊκές οικογένειες, οι οποίες λόγω τεκμηρίων δεν δικαιούνται επιδόματα που θα έπρεπε να δικαιούνται.
Στο πρόγραμμα υιοθεσίας της οικογένειας, το οποίο υλοποιεί τα τελευταία χρόνια η Κιβωτός του Κόσμου και έχει να κάνει με μονογονεϊκές οικογένειες – κυρίως μητέρες – αναφέρθηκε από την πλευρά του ο κ. Απόστολος Μακρής. Μέσω του προγράμματος αυτού, η Κιβωτός προσφέρει υιοθεσία όχι μόνο παιδιών αλλά και των μητέρων εκείνων που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Ουσιαστικά στηρίζουμε και ενδυναμώνουμε τον μονογονέα, έτσι ώστε πρώτα απ’ όλα να νιώσει αυτή την ασφάλεια, να ενδυναμωθεί και να καταλάβει ποιες είναι οι ευθύνες τους ως γονέας, και στη συνέχεια προσφέρουμε νομική και ψυχολογική υποστήριξη, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και συμβουλευτική ως προς την ένταξή του στην αγορά εργασίας, ανέφερε ο κ. Μακρής. Επίσης, μέσα από τη συμμετοχή της σε ένα νέο πιλοτικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα, η Κιβωτός πρόκειται να υποδεχθεί από τα τέλη Μαρτίου επιπλέον 50 μονογονεϊκές οικογένειες προκειμένου να τις υποστηρίξει αναφορικά με την είσοδό τους στην αγορά εργασίας.
Η εκδήλωση, την οποία παρακολούθησαν περίπου 160 άτομα, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας ParentBank, στην οποία συμμετέχει το ΚΜΟΠ, με στόχο την ενσωμάτωση των χαμηλόμισθων μονογονέων στην αγορά εργασίας. Η διαχειρίστρια του ParentBank κ. Αριάδνη Ματράκα παρουσίασε το πρόγραμμα και τις δράσεις που έχουν υλοποιηθεί, ενώ έκανε ειδική αναφορά στην «τράπεζα χρόνου» που δημιουργήθηκε προκειμένου να ενθαρρύνει τους μονογονείς χαμηλού εισοδήματος να ανταλλάξουν ποικίλες υπηρεσίες και εργασίες που δεν δύνανται να καλύψουν οικονομικά. Όπως είπε η κ. Ματράκα, ο στόχος της «τράπεζας χρόνου» είναι να δώσει σε μονογονείς τη δυνατότητα ανταλλαγής υπηρεσιών – όπως βοήθεια στο σπίτι, φύλαξη παιδιών, εκπαίδευση κ.ά. – με μονάδα συναλλαγής τον χρόνο και όχι τα χρήματα. Η «τράπεζα χρόνου» έχει ιδιαίτερη κοινωνική χρησιμότητα καθώς, αφενός μπορεί να καλύψει τις βασικές ανάγκες κάθε νοικοκυριού χωρίς τη μεσολάβηση χρήματος, αφετέρου συμβάλλει στη δημιουργία δεσμών αλληλεγγύης μεταξύ των μελών ενδυναμώνοντας τον κοινωνικό ιστό της περιοχής.
