Οικογένεια και διαφορετικότητα μέσα στην πανδημία

 

Ο κορωνοϊός έχει φέρει στην επιφάνεια τη διαφορετικότητά μας μέσα στην οικογένεια. Μπορεί να μοιραζόμαστε τα ίδια γονίδια, αλλά αυτό δε σημαίνει σε καμία περίπτωση, ότι μοιραζόμαστε και τις ίδιες απόψεις όσον αφορά στην πολιτική, την οικονομία και γενικότερα τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύουμε τον κόσμο γύρω μας. Πώς θα μείνουμε ενωμένοι;

Γονείς, έφηβοι, παιδιά και παππούδες έχουν κληθεί να κάνουν επιλογές σχετικά με το πώς θα διαχειριστούν την υγειονομική κρίση σαν ομάδα. Ωστόσο, άλλοι φοβούνται πολύ, άλλοι λιγότερο και ο καθένας ερμηνεύει τα αίτια και τις συνέπειες όσων ζούμε με διαφορετικό τρόπο. Νέοι γονείς κρατάνε μούτρα στους παππούδες, γιατί αρνούνται να κρατήσουν τα εγγόνια. Ηλικιωμένοι ξεχύνονται στις λαϊκές και τους «μαλώνουν» τα παιδιά τους. Έφηβοι συνωστίζονται στις πλατείες και τσακώνονται άγρια με τους γονείς, αφού δε σκέφτονται τα ευπαθή άτομα που ζούνε στο ίδιο σπίτι. Η γιαγιά δε μιλιέται με τον παππού που πάει στο καφενείο. Εύλογα εγείρεται το ερώτημα: Πώς θα κατορθώσουμε να μείνουμε τελικά ενωμένοι σαν οικογένεια και κατ’επέκταση σαν κοινωνία;

01. Πρέπει να συζητήσουμε το φλέγον θέμα της ενότητας, όσο άβολο κι αν είναι. Είναι αναγκαίο να ακουστεί δυνατά πως δεν πρέπει να χαλάσουμε τις καρδιές μας και τη μεταξύ μας σχέση, επειδή έχουμε διαφορετικές απόψεις για τον κορωνοϊό. Αδιαμφισβήτητα, είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα. Εξ’ ού και είναι πολύ σημαντικό να μείνουμε ενωμένοι παρά τις όποιες διαφορές μας. Αν αυτό γίνει ξεκάθαρο, έχουμε ήδη βαδίσει ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

02. Κανείς δεν είναι το «μαύρο πρόβατο». Η οικογένεια είναι πολύ σημαντική για όλους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι καλή ιδέα να επιτρέψουμε στην υπόλοιπη ομάδα να μας καταβάλλει ψυχολογικά, επειδή πιστεύουμε διαφορετικά πράγματα. Αυτό ισχύει παντού και πάντα. Κάποια σχόλια ή λόγια δικών μας ανθρώπων μπορεί να πλήξουν την αυτοεκτίμησή μας. Ας μην ξεχνάμε ότι πάνω από όλα είμαστε ξεχωριστές οντότητες. Είναι μάταιο να παλεύουμε για την αποδοχή σε τέτοιες περιπτώσεις. Ωστόσο, πάντα φροντίζουμε να μην «παίζουμε» με τα όρια που έχουμε θέσει στον εαυτό μας και στους άλλους, ειδικά όταν κάτι τέτοιο καταπατά το θεμελιώδες δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια του διπλανού μας.

03. Ας φερθούμε με σεβασμό και κατανόηση. Δεν πρόκειται να πετύχουμε τίποτα ξοδεύοντας όλη μας την ενέργεια για να αλλάξουμε γνώμη στον σύντροφο ή τους γονείς μας. Με τα παιδιά είναι σίγουρα διαφορετικά, διότι χρειάζονται τη δική μας καθοδήγηση και προστασία. Συζητάμε σε ήρεμους τόνους και φροντίζουμε να ακούσουμε προσεκτικά τι έχουν να μας πουν. Στόχος μας είναι να πειστούν με σεβασμό στην προσωπικότητα και τις ανάγκες της ηλικίας τους και όχι να γίνει απλά το δικό μας. Πρέπει να ακούσουν από τα χείλη μας ότι καταλαβαίνουμε πώς νιώθουν. Μία άγαρμπη προσέγγιση θα τη βρούμε σίγουρα μπροστά μας στο μέλλον και επιπλέον, θα είναι αναποτελεσματική.

04. Ακούμε περισσότερο, μιλάμε λιγότερο! Ευκαιρία να δείξουμε πόσο καλοί συζητητές είμαστε. Ο καθένας θα κάνει αυτό που πιστεύει και δεν μπορούμε να ελέγξουμε ούτε τη συμπεριφορά ούτε τις απόψεις των άλλων. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως τρόπος να πείσεις κάποιον να ακολουθήσει συγκεκριμένους κανόνες, εφόσον είναι ενήλικας και δεν το επιθυμεί. Είναι πολύ επώδυνη μία τέτοια διαπίστωση για τον καθένα από εμάς. Όμως, κάθε οντότητα, όταν έρχεται αντιμέτωπη με μία ασθένεια, έχει να αντιμετωπίσει τον φόβο του θανάτου και «χτίζει» τις δικές της ισχυρές άμυνες, για να το αντέξει. Για τον λόγο αυτό υπάρχουν τα μέτρα που είναι υποχρεωτικά και λαμβάνονται από το κράτος. Ας κοιτάξουμε τον εαυτό μας και τα λάθη του. Με το να στρέφουμε το δάχτυλο αλλού, δημιουργούμε περισσότερα προβλήματα, απ’ όσα μπορεί να λύσουμε.

05.Συμβολικές πράξεις που δείχνουν την καλή μας πρόθεση είναι το καλύτερο φάρμακο για τη διχόνοια. Ας δείξουμε έμπρακτα το ενδιαφέρον μας προς την οικογένεια, ο καθένας με τον τρόπο που τον εκφράζει. Όλοι μας έχουμε την ανάγκη να νιώσουμε πως τα υπόλοιπα συγγενικά μέλη μάς σκέφτονται, σέβονται τις ανάγκες μας και τρέφουν θετικά συναισθήματα για εμάς, ανεξαρτήτως απόψεων.

Τέλος, ας φερθούμε στους συμπολίτες μας όπως θα φερόμασταν στην οικογένειά μας. Μία «δεμένη» κοινωνία βγαίνει πάντα κερδισμένη. Όταν η κατάσταση τείνει να εκτροχιαστεί, στρέφουμε τη συζήτηση αλλού. Έντονοι χαρακτηρισμοί, ειρωνικά σχόλια και παρορμητικές ακραίες αντιδράσεις βλάπτουν το σύνολο και λένε «πολλά» για τη μονάδα.

Γράφει η Άλκηστις Κεπαπτσόγλου
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

*Αναδημοσίευση από το εξαμηνιαίο freepress περιοδικό του ΚΘΒΕ «ΠΡΑΞΗ» (ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2020 – ΑΝΟΙΞΗ 2021)