Έργα – σταθμούς στην ιστορία του βωβού σοβιετικού κινηματογράφου, εξαίρετα δείγματα της Ρωσικής Πρωτοπορίας, αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου, περιλαμβάνει το πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης. Το αφιέρωμα «Ρωσική Πρωτοπορία: Ξαναγράφοντας την ιστορία» πραγματοποιείται από την Κυριακή 7 έως τη Δευτέρα 9 Οκτωβρίου 2018 στο αγαπημένο σινεφίλ στέκι, την αίθουσα Σταύρος Τορνές στην Αποθήκη 1 στο Λιμάνι.
Οι τέσσερις ταινίες του αφιερώματος αντανακλούν τις φορμαλιστικές αναζητήσεις, τους αισθητικούς πειραματισμούς και τις επαναστατικές θεωρίες των σκηνοθετών που τις υπογράφουν. Πρόκειται για τα φιλμ: Απεργία (1925) του Σεργκέι Αϊζενστάιν, Το τέλος της Αγίας Πετρούπολης (1927) του Βσέβολοντ Πουντόβκιν, Ο άνθρωπος με την Κινηματογραφική Μηχανή (1929) του Τζίγκα Βερτόφ, και Αρσενάλ – Το οπλοστάσιο (1929) του Αλεξάντρ Ντοβζένκο (1929).
Info
Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης – αίθουσα Σταύρος Τορνές (Αποθήκη 1, Λιμάνι, τηλ. 2310-378404)
Γενική είσοδος: 4€ // CineΚάρταF: 3€ // CineΚάρταF Gold: Δωρεάν
Πρόγραμμα προβολών του αφιερώματος
Κυριακή 7/10
19:30 Το τέλος της Αγίας Πετρούπολης
21:00 Ο άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή
Δευτέρα 8/10
21:00 Απεργία
Τρίτη 9/10
21:00 Αρσενάλ – Το οπλοστάσιο
Οι ταινίες του αφιερώματος
Απεργία / Strike / Stachka
(Σοβιετική Ένωση, 1925)
Σκηνοθεσία: Σεργκέι Αϊζενστάιν / Sergei M. Eisenstein. Σενάριο: Grigoriy Aleksandrov, Sergei M. Eisenstein. Με τους: Grigori Aleksandrov, Maksim Shtraukh, Mikhail Gomorov. Ασπρόμαυρη, Βωβή, 82΄
Η ταινία καταγράφει την απεργία των εργατών του 1912 και θεωρείται η πρώτη στην οποία δεν υπάρχει ατομικός ήρωας, αλλά πρωταγωνιστεί το πλήθος. Αυτή η βασική καινοτομία κατέταξε τον Αϊζενστάιν σε πρώτης γραμμής σκηνοθέτη και την ταινία κλασική στην ιστορία του κινηματογράφου. Οι φορμαλιστικές αναζητήσεις, οι αισθητικοί πειραματισμοί και οι θεωρίες του για το μοντάζ εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά στην Απεργία. Η πρακτική αυτή προκάλεσε σεισμό στη μέχρι τότε επικρατούσα κινηματογράφηση, καθώς το νόημα του φιλμ προκύπτει όχι από τη σύνδεση και τη λογική αλληλουχία, αλλά από την σύγκρουση μεταξύ των εικόνων.
Το τέλος της Αγίας Πετρούπολης / The End of St. Petersburg / Konets Sankt–Peterburga
(Σοβιετική Ένωση, 1927)
Σκηνοθεσία: Βσέβολοντ Πουντόβκιν / Vsevolod Pudovkin. Σενάριο: Nathan Zarkhi. Με τους: Aleksandr Chistyakov, Vera Baranovskaya, Ivan Chuvelyov. Ασπρόμαυρη, Βωβή, 85΄
Η αφύπνιση και η πολιτική συνειδητοποίηση ενός απολιτίκ ατόμου και η ενεργή συμμετοχή του στο ιστορικό γίγνεσθαι της εποχής. Τον παρακολουθούμε ως μονάδα μέσα στη μάζα να συγχωνεύεται μέσα στο πλήθος που αποτέλεσε τον κύριο επαναστατικό κορμό στην κατάληψη των Χειμερινών Ανακτόρων. Ένα έργο-σταθμός στην ιστορία του βωβού σοβιετικού κινηματογράφου και εξαίρετο δείγμα της Ρωσικής Πρωτοπορίας. Για πρώτη φορά στο σινεμά, το ιστορικό γεγονός αποδίδεται σαν ανάκλαση του ατομικού περιστατικού και το ατομικό περιστατικό σαν αλληγορία του ιστορικού.
Ο άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή / Man with a Movie Camera / Chelovek s kino-apparatom
(Σοβιετική Ένωση, 1929)
Σκηνοθεσία – σενάριο: Τζίγκα Βερτόφ / Dziga Vertov. Με τον: Mikhail Kaufman. Ασπρόμαυρη, Βωβή, 68΄
Ένα μοναδικό δείγμα πειραματικού σινεμά της δεκαετίας του 1920. Η ζωή στη μετα-επαναστατική Ρωσία με την ματιά ενός οπερατέρ που μετακινείται, παρατηρεί και καταγράφει φαινομενικά ασύνδετες εικόνες, οι οποίες όμως, συνθέτουν την πολυπλοκότητα της καθημερινής ζωής. Η αποσπασματική καταγραφή συνθέτει με τρόπο αριστουργηματικό τη ζωή και τα επιτεύγματα μιας εποχής, χρησιμοποιώντας πλήθος τεχνικών, που σήμερα θεωρούνται το βασικό λεξιλόγιο κινηματογράφησης. Ένα ιμπρεσιονιστικό πορτρέτο της ενέργειας της πόλης, της πολυσυλλεκτικότητας των κατοίκων της και ταυτόχρονα ένα σχόλιο πάνω στις ιδέες του σοβιετικού κόσμου.
Αρσενάλ – Το οπλοστάσιο / Arsenal
(Σοβιετική Ένωση, 1929)
Σκηνοθεσία – σενάριο: Αλεξάντρ Ντοβζένκο / Alexander Dovzhenko. Με τους: Semyon Svashenko, Amvrosi Buchma, Georgi Khorkov. Ασπρόμαυρη, Βωβή, 86΄
Το Αρσενάλ είναι ένα από τα αριστουργήματα της Ρωσικής Πρωτοπορίας. Περιγράφει τη δράση του Τιμόχ την εποχή των συγκρούσεων μεταξύ εθνικιστών και μπολσεβίκων στην Ουκρανία, μόνο που στην πιο δραματική στιγμή αποδεσμεύεται από κάθε χωροχρονικό περιορισμό και υιοθετεί τη μαγεία της φαντασίας και όχι της λογικής και των γεγονότων. Με λυρική ένταση και τους μεσότιτλους – εν είδει ποιητικών στοχασμών – να παίζουν ρόλο στην αφηγηματική δομή του, το Αρσενάλ είναι μια από τις πιο ρηξικέλευθες αισθητικά και υφολογικά ταινίες του βωβού κινηματογράφου.
