Σε έναν κόσμο όπου τα πάντα έχουν ανατραπεί, η Ηλέκτρα επιλέγει να αποτελέσει το μοναδικό κύτταρο ζωντανής συνείδησης απέναντι στην υποκρισία. Με τη γενναία ηρωίδα καλείται να αναμετρηθεί η Λένα Παπαληγούρα, σε μία τραγωδία που ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη για 3 μόνο ημέρες στο Θέατρο Κήπου. Λίγο πριν την έναρξη της παράστασης, η διακεκριμένη ηθοποιός μιλά στο praximag για τους παραλληλισμούς του έργου με τη σύγχρονη κοινωνία αλλά και για τη μητρότητα, την ενδυνάμωση των γυναικών και τη σχέση της με τους ρόλους που υποδύεται.
Η Ηλέκτρα διατηρεί μία εμμονική προσκόλληση στις αρχές και τα ιδανικά της, σε σημείο όμως που φθείρει και την ίδια. Πόσο πιστεύετε ότι μπορεί να μείνει κανείς πιστός στις αρχές του χωρίς να καταβληθεί από τον κόσμο γύρω του;
Ένα από τα στοιχεία που με συγκινεί στην Ηλέκτρα είναι ακριβώς η απολυτότητα με την οποία υπερασπίζεται αυτά που νιώθει, ακόμα κι αν για την ίδια είναι αυτοκαταστροφικό. Είναι τόσο έντονο το συναίσθημά της που δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Όταν όμως η ικανοποίηση της επιθυμίας της έρχεται, είναι σαν να βλέπουμε να συμβαίνει και ο θάνατος της επιθυμίας. Σαν η Ηλέκτρα μπαίνοντας κι αυτή μέσα στο φαύλο κύκλο αίματος να μην έχει ύστερα που να πάει… Στον σύγχρονο κόσμο είναι όντως πολύ δύσκολο το να μείνει κανείς πιστός στις αρχές και τις αξίες του. Η διαφθορά που κυριαρχεί γύρω μας είναι πολύ εύκολο να μας παρασύρει. Όμως για εμένα δεν έχει νόημα η ζωή εάν ο άνθρωπος δεν υπερασπίζεται τον αξιακό του κωδικό. Το ήθος και οι αξίες μου είναι συχνά οδηγοί μου και αυτό είναι κάτι για το οποίο είμαι περήφανη. Μόνο έτσι κοιμάμαι ήσυχη τα βράδια.
Το έργο περιγράφει έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από διαφθορά και αδικία. Αν τον παραλληλίσουμε με τη δική μας πραγματικότητα, αισθάνεστε ότι η κοινωνία μας διακατέχεται από ένα αίσθημα θυμού που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει στα άκρα;
Μέσα από το πρόσωπο της Ηλέκτρας βλέπουμε στο έργο μια πόλη κυριευμένη από θυμό. Η αδικία δεν συγχωρείται. Σήμερα στην κοινωνία μας υπάρχει πολύς θυμός. Ο θυμός πηγάζει από τη συμπύκνωση πολλών πιεστικών παραγόντων της καθημερινότητας, η οποία τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Ο θυμός είναι ένα πολύ υγιές αίσθημα, το οποίο κινητοποιεί τον άνθρωπο όταν αυτό εκφράζεται. Το αντίθετο είναι πολύ τρομακτικό, καθώς τότε μιλάμε για μια κοινωνία ναρκωμένων με τα αισθήματα στο μηδέν – μια κοινωνία υπερπληροφόρησης, υπερκατανάλωσης και ρομποτικών ανθρώπων. Όμως, κατά τη γνώμη μου, είναι χρήσιμο ο θυμός να μεταφράζεται σε ενεργητικές πράξεις που μας οδηγούν σε χρήσιμες σκέψεις και λύσεις. Το να μας οδηγεί στα άκρα δεν έχει κάποιο νόημα. Χρειάζεται στρατηγική και ψυχραιμία.
Στο παρελθόν έχετε υποδυθεί ρόλους ιδιαίτερους, με ίσως πιο αξιομνημόνευτη την “Κατερίνα”. Τι σας προσελκύει στις ηρωίδες που βασανίζονται από τα πάθη τους;
Νιώθω με έναν τρόπο ότι είναι χρέος μου να δώσω φωνή σε πρόσωπα που στη ζωή δεν έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε τη φωνή τους. Τα έργα αυτά είναι σαν να εστιάζουν στην ψυχοσύνθεση των ηρώων, μεγεθύνοντας τα πάθη και τα αιτήματά τους. Σαν να βάζουν ένα μεγεθυντικό φακό για να μπορεί ο θεατής να διαβάσει όλα τα συναισθήματα. Αυτά τα πρόσωπα με συγκινούν – οι ήρωες που ειναι αντι-ήρωες. Και τα πρόσωπα που μετακινούν τα πράγματα μέσα από προσωπικό κόπο και κόστος.
Έχετε δηλώσει ότι σας δυσκολεύει η έκθεση και ότι δεν μπορείτε να δείτε τον εαυτό σας στις σειρές που συμμετέχετε. Πώς μπορεί ένας ηθοποιός να υπερβεί τις ανασφάλειες του επαγγέλματος;
Έλα ντε! Εάν το ηξερα θα το έκανα. Νομίζω συμβαίνει μόνο όταν αγαπήσουμε το υλικό που έχουμε να υπερασπιστούμε τόσο που να θέλουμε να βγούμε σκηνή για να πούμε την ιστορία. Δεν θέλω να ανεβαίνω στη σκηνή και να με νοιάζει ο εαυτός μου. Αλλά η παράσταση, η ομάδα, ο ρόλος μου.
Σκεφτήκατε ποτέ να ασχοληθείτε με την πολιτική;
Για την ώρα όχι. Έχω υπαρξιακή σχέση με τη δουλειά μου. Μου δίνει μεγάλες χαρές και είμαι απόλυτα αφοσιωμένη σε αυτή.
Είστε μητέρα δύο μικρών παιδιών. Υπάρχουν στοιχεία του εαυτού σας που βλέπετε στους γιους σας και, αν ναι, ποια είναι αυτά;
Βέβαια, αλλά προσπαθώ να τους δίνω την ελευθερία να διαμορφώσουν τη δική τους προσωπικότητα. Να γίνουν δηλαδή αυτό που θέλουν εκείνοι κι όχι αυτό που θέλουμε εμείς.
Στις μέρες μας ακόμα γίνονται συζητήσεις για το αν οι γυναίκες μπορούν να τα έχουν όλα. Ως επαγγελματίας, καλλιτέχνις και μητέρα, πώς πιστεύετε ότι μπορούμε να ενδυναμώσουμε τα νέα κορίτσια και να αφήσουμε πίσω μας τη συνεχή κριτική απέναντί τους;
Στις μέρες μας οι γυναίκες καλούμαστε να είμαστε πολυεργαλεία. Είναι πάρα πολλοί οι ρόλοι στους οποίους πρέπει να ανταποκριθούμε. Τα πράγματα στην Ελλάδα είναι κατά κύριο λόγο ανδροκρατούμενα. Μια γυναίκα διαρκώς καλείται να αποδεικνύει ότι είναι ισότιμη με τους άνδρες. Πρέπει να αντιπαρέρχεται διάφορα σεξιστικά σχόλια και συμπεριφορές, να προστατεύει τον εαυτό της, να διεκδικεί διαρκώς ίσες ευκαιρίες, να αποδεικνύει ότι δεν είναι λιγότερο έξυπνη, ότι δεν είναι ανίκανη να πάρει ίδιο μισθό με έναν συνάδελφο της, ότι μπορεί να συνδυάζει τη μητρότητα και την εργασία της. Ταυτόχρονα, «πρέπει» να φροντίζει τον εαυτό της, να είναι καλή μητέρα και σύζυγος και τα λοιπά. Όλα αυτά νομίζω συνιστούν καθημερινές δυσκολίες που όλες βιώνουμε σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Θέλω να ελπίζω ότι τα νέα κορίτσια ξεκινούν πιο ελεύθερα και δυναμικά τη ζωή τους και διεκδικούν περισσότερα. Όμως, ως κοινωνία, έχουμε σίγουρα πολύ δρόμο να κάνουμε ακόμα.
Είστε ιδιαίτερα αγαπητή στο κοινό της Θεσσαλονίκης. Τι είναι αυτό που σας κάνει να επιστρέφετε στην πόλη μας με τις παραστάσεις σας;
Τη Θεσσαλονίκη τη λατρεύω! Έμενε χρόνια η μητέρα μου και νιώθω την πόλη σαν δεύτερο σπίτι μου. Επίσης αγαπώ πολύ το κοινό της που είναι πάντα θερμό, ευαίσθητο και καλά ενημερωμένο. Πάντα όταν έρχομαι γεμίζω χαρά!
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
ΗΛΕΚΤΡΑ του ΣΟΦΟΚΛΗ
Σκηνοθεσία: Λίλλυ Μελεμέ
Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Σκηνικό: Μικαέλα Λιακατά
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Κίνηση: Κική Μπάκα
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Βοηθός σκηνοθέτη: Πάρης Λεόντιος
Βοηθός μουσικού: Αλεξάνδρα Κατερινοπούλου
Βοηθός ενδυματολόγου: Ειρήνη Γεωργακίλα
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Επικοινωνία: Ειρήνη Λαγουρού
Δ/νση – Οργάνωση Παραγωγής: Σταμάτης Μουμουλίδης
Οργάνωση περιοδείας: Χριστίνα Μπάλα
Παραγωγή: Ars Aeterna | Θέατρο του Νέου Κόσμου | 5 η Εποχή
Παίζουν: Λένα Παπαληγούρα, Ελισάβετ Μουτάφη, Ιωάννης Παπαζήσης, Στρατής Χατζησταματίου, Εριέττα Μανούρη, Δαυίδ Μαλτέζε, Πάρης Λεόντιος
Χορός: Φιόνα Γεωργιάδη, Ήβη Νικολαΐδου, Κωνσταντίνα Νταντάμη, Δανάη Πολίτη, Μελισσάνθη Ρεγκούκου, Αρετή Τίλη
Πότε: 11, 12 & 13 Ιουλίου 2023
Πού: Θέατρο Κήπου
Ώρα: 21:30
Εισιτήρια: 20 € | 17 € ανέργων, φοιτητικό, μαθητικό, άνω των 65 και ΑΜΕΑ
Προπώληση: Ταμείο θεάτρου και viva.gr
Συνέντευξη στη Λία Κατσανά
