Οι διαχρονικές ανθρώπινες ιστορίες αφήνουν το σημάδι τους ανεξίτηλο στο πέρασμα του χρόνου και αγγίζουν την ψυχή του κοινού σε οποιαδήποτε εποχή κι αν τοποθετηθούν. Μία τέτοια ιστορία είναι κι αυτή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας, ενός από τα κλασικότερα έργα της παγκόσμιας δραματουργίας, το οποίο μεταφέρεται στα πολυπολιτισμικά Βαλκάνια από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης και το Istrian Εθνικό Θέατρο της Κροατίας. Το προϊόν της συνεργασίας των δύο φορέων ονομάζεται «Romeo + Ιουλιέτα» και η πρωταγωνίστρια της παράστασης Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη μας μιλά στο praximag για το δικό της ρόλο στη μοναδική αυτή συνεργασία.
Μαζί με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης, μεταφέρετε στη θεατρική σκηνή ένα από τα διαχρονικότερα έργα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Πώς προσεγγίσατε τον ρόλο της Ιουλιέτας σε αυτή την ιδιαίτερη διασκευή;
Σε έργα τόσο σπουδαία δε μπορείς παρά να εμπιστευτείς απόλυτα το ίδιο το κείμενο. Αυτό που με απασχόλησε περισσότερο κατά τη διάρκεια των προβών ήταν ο Λόγος. Πώς οι λέξεις θα ξεκολλήσουν από το χαρτί και θα αποκτήσουν η κάθε μία έναν τέτοιο ήχο, ώστε φτάνοντας στο αυτί του θεατή να μετουσιώσουν το νόημα και την υπόσταση που ήδη έχουν. Το σώμα και οι δράσεις του ρόλου συνδιαμορφώθηκαν με τους άλλους ηθοποιούς και το σκηνοθέτη. Εξάλλου, επειδή η υποκριτική είναι μία δυναμική διαδικασία μεταξύ ηθοποιών, και μεταξύ κοινού και ηθοποιού, και ο συγκεκριμένος ρόλος ανεξάντλητος, κάθε φορά που βρίσκομαι στη σκηνή ως Ιουλιέτα ανακαλύπτω νέες πτυχές και προβληματίζομαι εκ νέου.
Πρωταγωνιστείτε σε ένα έργο που έχει ως κεντρικό θέμα έναν απαγορευμένο έρωτα. Για εσάς πώς ορίζεται αυτό που ονομάζεται «έρωτας»;
Δεν ορίζεται. Ο καθένας μας τον βιώνει διαφορετικά. Για μένα είναι ατελείωτη βλακεία, η έλλειψη ύπνου, η γενικευμένη ανασφάλεια, η απώλεια βάρους, η υπερένταση, τα χέρια και τα χείλη, τα αναίτια κλάματα, τα ντουζ που παρατράβηξαν, τα ξυπνητήρια που δεν άκουσα, οι δικαιολογίες σε φίλους και οικογένεια, όλες οι σοκολάτες του απέναντι σούπερ μάρκετ, τα βλέμματα σε ώρες σιωπής, τα νευρικά γέλια, οι ταινίες που ποτέ δε θα θυμάμαι ότι είδα, τα βιβλία που έμειναν βδομάδες ανέγγιχτα στο κομοδίνο, ποτά που παραδόξως δε με μέθυσαν, πίνακες ενώ ποτέ δε ζωγράφιζα, ποιήματα ενώ ποτέ δεν έγραφα…
Το έργο «Romeo + Ιουλιέτα» τοποθετείται στα Βαλκάνια, με κεντρικούς ήρωες δύο ανθρώπους διαφορετικής κουλτούρας, εθνικότητας και θρησκείας. Πόσο αντικατοπτρίζεται στην ιστορία αυτή η πολυπολιτισμική κοινωνία του σήμερα αλλά και οι συγκρούσεις που βιώνουν τα μέλη της;
Δεν έχουν περάσει ούτε τριάντα χρόνια από τις τελευταίες συρράξεις και πολιτικές ανακατατάξεις σε κάποιες βαλκανικές χώρες, ενώ μόλις πριν από ογδόντα χρόνια σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας μπορούσες ακόμα να ακούσεις σλάβικα. Οι χώρες και οι λαοί των Βαλκανίων έχουν αναμειχθεί και συνυπάρξει για αιώνες και αυτό αποδεικνύεται στα κοινά χαρακτηριστικά που έχουν. Δυστυχώς όμως, παρά την ιστορία μας, η ανάγκη να τραβήξουμε κόκκινες γραμμές και να εφεύρουμε ζώνες δε σταματά, αλλά εξαπλώνεται και μολύνει τις κοινωνίες, τις οικογένειες και τις ζωές μας. Στην Ελλάδα του 2019 ο φόβος και η έλλειψη παιδείας οδηγεί στην ανόρθωση τοίχων που αποκλείουν την όποια επικοινωνία και συνάντηση των ανθρώπων, γι’ αυτό και πιστεύω ότι η παράσταση μας αντικατοπτρίζει απόλυτα αυτό που βιώνει η πολυπολιτισμική κοινωνία του σήμερα.
Σε μία κοινωνία φόβου και παρακμής όπως αυτή του έργου, θεωρείτε ότι η αγάπη μπορεί να γίνει αντίδοτο στη βία;
Αν πιστεύω σε κάτι αυτό είναι η αγάπη. Κι ενώ πρόκειται για μία έννοια πολύ γενική, θεωρώ ότι κάθε έκφανσή της αποτελεί αντίδοτο για τις ασθένειες μίας κοινωνίας ή μίας ζωής. Αποτελεί επίσης έναν ισχυρό τρόπο αντίστασης στη βαρβαρότητα και οδηγός σε εποχές σκοτεινές όπως η δική μας ή του έργου.
Στην παράστασή σας, σημαντικό ρόλο παίζει η δυναμική μεταξύ των δύο πρωταγωνιστών. Πώς θα περιγράφατε τη συνεργασία σας με τον Petar Cvirn;
Ιδανική. Ο Petar στις πρώτες αναγνώσεις ήταν τόσο καλά προετοιμασμένος που σχεδόν με τρομοκράτησε, αλλά αποτέλεσε και ένα πολύ ισχυρό κίνητρο για μένα. Η διαφορετικότητα στη γλώσσα δεν ήταν ποτέ εμπόδιο. Επιπλέον η συνέπεια, η ευγένεια και ο επαγγελματισμός του συνετέλεσαν στο να έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία.
Από την έως τώρα εμπειρία σας στον χώρο, ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα μία νέα ηθοποιός;
Η βασικότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα ένας νέος ηθοποιός είναι η εργασία. Όπως συμβαίνει με όλα τα επαγγέλματα απαιτούνται εργατοώρες και κόπος για να περάσεις τα στάδια του πρακτικάριου, ειδικευόμενου κλπ. και συνθήκες δουλειάς, που πράγματι θα σε μετακινούν. Συνήθως η παρακολούθηση μιας δραματικής σχολής δεν αρκεί. Δυστυχώς όμως ένας νέος ηθοποιός καλείται να παλέψει πολύ σκληρά και για τα δύο, είτε διεκδικώντας μανιακά, είτε δημιουργώντας τα μόνος του για τον εαυτό του. Σκεφτείτε πόσο πιο δύσκολα είναι τα πράγματα όταν πρέπει να κάνει κι άλλη δουλειά για να επιβιώσει… Το θέατρο όμως δεν είναι χόμπι.
Εκτός από ηθοποιός, έχετε εργαστεί και ως σκηνοθέτης, ενώ έχετε ασχοληθεί εντατικά με τη μουσική και τον χορό. Πώς έχουν συνεισφέρει αυτές οι γνώσεις στην υποκριτική σας τέχνη;
Χορός – μουσική – θέατρο αποτελούν διαφορετικά μέσα έκφρασης, το καθένα όμως εμπεριέχεται και συνεισφέρει στο άλλο. Ο χορός και η μουσική, με τα οποία άλλωστε έχω ασχοληθεί περισσότερα χρόνια απ’ ότι με το θέατρο, μου έχουν προσφέρει πολλά στον τρόπο που αντιλαμβάνομαι και υπάρχω σαν ηθοποιός. Τέλος, μέσω της σκηνοθεσίας είδα έμπρακτα πόσο δύσκολο και δημιουργικό είναι να μεταφέρεις μία ιδέα και μία αίσθηση στους συντελεστές για να καταλήξει τελικά σε σκηνική δράση που απευθύνεται στο κοινό. Ήταν σαν να έκανα ένα πολύ δύσκολο σεμινάριο, όχι μόνο θεάτρου, αλλά και συνεργασίας γενικότερα.
Ανά τους αιώνες, η Θεσσαλονίκη έχει αποτελέσει μία από τις πιο πολυπολιτισμικές πόλεις των Βαλκανίων, φιλοξενώντας ανθρώπους διαφορετικών εθνικοτήτων και θρησκειών. Τη θεωρείτε ως το «κατάλληλο» σκηνικό για την παράστασή σας;
Φυσικά. Η Θεσσαλονίκη έχει μια κομβική θέση, η οποία ανέκαθεν την καθιστούσε ένα σταυροδρόμι πολιτισμών. Οι άνθρωποί της έχουν βιώσει τη συνύπαρξη με διαφορετικούς λαούς και γι’ αυτόν το λόγο αποτελούν ένα κοινό ικανό να ταυτιστεί πολύ περισσότερο με την ιστορία του «Romeo + Ιουλιέτα».
Μετά την ολοκλήρωση του «Romeo + Ιουλιέτα», ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Να συνεχίσω να δουλεύω στο θέατρο.
«Romeo + Ιουλιέτα»
Θέατρο Αυλαία
Ημέρες και ώρες παραστάσεων:
7-13 Ιανουαρίου 2019
Δευτέρα έως Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 20:00
Συντελεστές:
Μετάφραση ελληνικά: Γιώργος Μπλάνας
Μετάφραση κροατικά: Nick Jeftic
Σκηνοθεσία: Λευτέρης Γιοβανίδης
Σκηνικά – Κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Επιμέλεια κίνησης: Ζωή Χατζηαντωνίου
Μουσική: Παναγιώτης Δημόπουλος
Φωτισμοί: Νίκος Σωτηρόπουλος
Μουσική επιμέλεια: Ασημάκης Κοντογιάννης
Σκηνική πάλη: Κρις Ραντάνωφ
Βοηθός σκηνοθέτη: Ρία Δεληογλάννη
Διανομή ρόλων:
Παραμάνα: Χρύσα Ρώπα
Ρωμαίος: Petar Cvirn
Ιουλιέτα: Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη
Πατέρας Λαυρέντιος: Τάκης Μόσχος
Καπουλέτος: Παναγιώτης Κλίνης
Λαίδη Καπουλέτου: Πηνελόπη Μαρκοπούλου
Μερκούτιο: Dominik Bajo
Μπενβόλιο: Deni Sankovic
Τυβάλδος: Ευθύμης Χαλκίδης
Πάρης: Πέτρος Σκαρμέας
Σαμψών/Υπηρέτης: Δημήτρης Συνδουκάς
Πρίγκιπας: Ακούγεται η φωνή του Γιώργου Κιμούλη
Συνέντευξη στη Λία Κατσανά
